میخواهم بهترین و قوی ترین داروهای ملین و مسهل که در طب سنتی برای رفع یبوست و کار کردن شکم استفاده میشود را آموزش دهم. اما قبل از رفتن به سراغ فرمول ساخت داروها، باید به چند نکته توجه کنید:

تذکر1: بیماری یبوست در طب سنتی، دارای انواعی بوده و علتهای متنوعی دارد و هر نوع یبوستی درمان خاص خود را میطلبد. از این رو باید حتما با طبیب حاذق مشورت کنید.

تذکر2: برای درمان، ابتدا از ملینها استفاده کنید و از ابتدا سراغ مسهل ها نروید زیرا داروی مسهل عوارضی میتواند داشته باشد.

تذکر3: قبل از مصرف داروی مسهل حتما مدتی اخلاط بدن را با روشهای مختلف نرم کنید. مثلا مصرف داروی منضج یا ورزش و روشها مختلف دیگر. سپس داروی مسهل مصرف کنید تا بهترین پاکسازی را داشته باشید.

داروی خوراکی ساده برای روان شدن شکم

خاکشیر

خاکشیر را میتوان به روشهای مختلف برای رفع یبوست استفاده کرد اما این دو روش، بهترین اثر را دارند:

1. مقدار 2 قاشق غذاخوری خاکشیر و یک قاشق گلاب درجه یک و اندازه یک عدس پودر زعفران در یک لیوان آبجوش آبجوش صبح ناشتا میل کنید.
2. مقدار 2 قاشق غذاخوری خاکشیر در یک لیوان آب جوش ریخته به مدت یک تا دو دقیقه بجوشانید و با نبات یا عسل شیرین کرده میل کنید.

انجیر

انجیر را میتوان به روشهای مختلف و با ترکیب ملین های دیگر مصرف کرد. چند نمونه از ملینهای داای انجیر را یاد بگیرید:

1. تعداد 10 عدد انجیر در گلاب بخیسانید و صبح ناشتا میل کنید.
2. تعداد 10 عدد انجیرو 10 عدد آلو در آب خیسانده و صبح ناشتا میل کنید.
3. تعداد 2 عدد انجیر بعد از هر وعده غذا میل کنید.
4. تعداد 10 عدد انجیر را در شیر گرم خیسانده و گرم میل کنید.
5. تعداد ۱۰ عدد انجیر را شب در کمی گلاب خیسانده. صبح ناشتا میل فرمایید.
6. تعداد ۱۰ عدد انجیر و ۱۰ عدد آلوبخارا را در آب و عسل خیس کرده و قبل از غذا بخورید و سپس کمی از آب و عسل روی آن بنوشید.
7. مقدار 50 گرم مغز گردو را با ۵۰ گرم انجیر خشک مخلوط کرده و له کرده و در چندین وعده میل کنید.

گل ختمی

روزی سه بار یک قاشق غذاخوری گل ختمی زرد را در یک فنجان آب جوش دم کرده و سپس صاف شود و آب آن را میل کنند.

تخم بالنگو

یک قاشق چای خوری تخم بالنگوی شیرازی با نصف لیوان آب و نصف لیوان گلاب و کمی شکر مخلوط شود نیم ساعت بماند تا لعاب، بیاندازد، ۲ ساعت پس از هر وعده غذایی به آرامی در مدت نیم ساعت میل شود.

سبوس گندم

1. برای استفاده ازسبوس گندم به عنوان ملین، یک قاشق غذاخوری از آن را با یک تا یک و نیم لیوان آب ولرم بخیسانید تا کاملاً پف کند و دو ساعت پس از وعده غذایی غذا میل شود. روزی یک تا دوبار مصرف کنید.
2. سبوس گندم ۶۰ گرم شکر سرخ ۲۵۰ گرم مغز بادام ۴۰ گرم همه را نرم کوبیده مقداری از آن را به صورت حریره میل نمایید.
3. مصرف نان سبوسدار نیز در تلیین طبع مؤثر است.

دانه لعاب دار

مقدار 2 قاشق مرباخوری از یکی از داروهای اسفرزه، بارهنگ تخم کتان و قدومه را در یک لیوان آب به مدت ۱ ساعت خیسانده کمی شیرین و میل فرمایید.

گل محمدی (گل سرخ)

1. گلقند ۱ قاشق مرباخوری قبل از هر وعده غذایی میل شود.
2. از روغن گل محمدی می‌توان به عنوان یک ملین برای درمان یبوست مزاج استفاده کرد
3. گلبرگهای گل محمدی ، اثر ملین دارد . از این جهت برای رفع یبوست کودکان ، اشخاص مسن و بیماران در دوران نقاهت مصرف می شود.

زیره و شکر سرخ

دو قسمت زیره سبز کوبیده و یک قسمت شکر سرخ مخلوط کرده و بعد از هر وعده غذا یک قاشق مرباخوری میل کنید این ترکیب ملین خوبی است.

شیر انبه

در بچه‌ها تجربه شده که مخلوطی از یک سوم انبه و دوسوم شیر ملین خوبی است. شیر و انبه را در مخلوط کن بریزید تا به صورت یک مایع غلیظ در آید. مصرف یک لیوان از آن موجب احساس دفع در کودک می‌شود .

ملینهای غذایی بسیار موثر در رفع یبوست

آش پاکسازی

آش پاکسازی از بهترین ملینهایی است که یبوست های سخت را درمان کرده است. آش پاکسازی را به روشی که آموزش میدهم مصرف کنید. نحوه پخت و مصرف رژیم آش پاکسازی را اینجا بیاموزید.

نخود آب

اگر یبوست ناشی از ضعف روده است از نخود آب که با گوشت مرغ و کمی دارچین و تخم کرفس و روغن بادام یا زیتون تهیه شده باشد استفاده کنید.

آش ماش

آشی که در طبخ آن از ماش نخود و مغز بادام استفاده شده باشد میل کنید.

آش گل سرخ

آشی از برنج، تره و جعفری تهیه کنید یک ربع ساعت قبل از اتمام پخت ۴۰ گرم گل سرخ را خوب سائیده داخل غذا بریزید و پس از گذشت یک ربع میل کنید.

سبوس در غذاها

استفاده از یک قاشق غذاخوری سبوس برای غذای سه تا چهارنفره می تواند پیشنهاد مناسبی برای انواع غذاها باشد. در غذاهای آبکی مثل انواع آش ها و خورش ها یا در مایه انواع کوکو و کتلت، سبوس اضافه کنید. حتی در غذاهایی مثل انواع پلوها یا در سسی که برای ماکارونی آماده می کنید هم می توانید سبوس بریزید. شاید استفاده از سبوس در برنج سفید(چلوها) به مذاق بسیاری از ما خوش نیاید اما حتی در این جا هم می توانید خود را با استفاده کم از آن وفق دهید.

سوپ ملین

سوپی که از هویج سبوس گندم، جو و مقداری سبزیجات پخته شده باشد در طبع مؤثر است.

خورش ملین

از خورشتهای ملین و سبزی دار مثل خورشت آلو و خورشت کرفس استفاده کنید.

جو پوست کنده پخته با روغن بادام و شکر مصرف کنید.

خاگینه تره

خاگینه یا همان کوکو سبزی که فقط از سبزی تره در آن استفاده شده باشد. این غذا به‌خصوص در کسانی که به دنبال یبوست دچار بواسیر یا شقاق خونریزی دهنده مقعد شده اند مفید است.

درمانهای موضعی و مالیدنی برای کار کردن شکم

روغن مالی شکم و دورناف

برای این کار چند قطره روغن زیتون و کرچک را روی شکم بریزید و دور ناف و اطراف آن را در جهت عقربه‌های ساعت به مدت ۱۵ دقیقه ماساژ دهید. این کار روزی ۳-۲ بار تکرار شود.روغن در ناف: شب قبل از خواب چند قطره روغن کرچک در ناف بچکانید و یک چسب روی آن بزنید که بیرون نریزد.

بادکش شکم

بادکش شکم از بهترین درمانهای یبوست های قدیمی و مضمن است. بادکش شکم، تنبلی روده را برطرف میکند. موهای روی شکم را با نوره (واجبی) حذف کنید. روی شکم را با روغن زیتون بخوبی چرب کنید. با 5 تا 10 لیوان بادکش، روی شکم را بادکش کنید. بادکش خیلی پر فشار نباشد تا ایجاد درد نکند. لیوانها به مدت 10 تا 15 دقیقه روی شکم باشند. در این مدت اگر هر کدام از لیوانها از بدن جدا شد باید دوباره آن لیوان را بادکش کنید و سرجایش بگذارید. هفته ای 2 تا 3 بار این بادکش را انجام دهید.

رفع یبوست با کیسه صفرا

1. مالیدن کیسه صفرای کبک بر ناف، ملین و مسهل می‌باشد.
2. مالیدن کیسه صفرای گاو برناف، ملین و مسهل است.
3. مالیدن کیسه صفرای گوسفند برناف، ملین و مسهل است.
4. مالیدن کیسه صفرای خروس برناف، ملین و مسهل می‌باشد.مالیدن محلول کیسه
5. صفرای مرغ سیاه خانگی بر سوراخ آلت تناسلی مرد، لذت جماع را برای زنان، بسیار افزایش می‌دهد.

چند ملین ساده و مفید

گل بنفشه، مسهل صفرا، مسكن عطش، = مسکن حدت خون و محلل اورام، و روغن آن، خواب آور و ملطف است. اگر خواستید بنفشه را به عنوان مسهل مصرف کنید، کنار آن شکر به کار ببرید؛ زیرا قوت آن را بیشتر می کند؛ ولی عسل از قوت اسهال آوری آن می کاهد.

کتیرا، مغرى، مغلظ، ملین، کمی خشک کننده، مسهل صفرای مره و مسهل بلغم لزج است.

عناب منضج اخلاط غلیظ، ملین سینه، ملین احشاء، مسهل اخلاط رقیق، مولد خون صالح، مسکن حدت خون، مسكن التهاب معده و مسکن تشنگی است.

برگ گیلاس: نوشیدن جوشانده برگ گیلاس در شیر، ملین است.

کَبَر: خوردن ریشه نمک سود کبر پس از غذا، ملین است.رناشتا خوردن میوه رسیده کبر بدون تخم آن، ملین است

مغز گردو، بسیار لطیف، ملین است. اگر ده مثقال (یک مثقال طبی معادل 4 گرم) مغز گردو را با انجیر بکوبید، خوردن آن ملین است. خوردن مربای تهیه شده از مغز گردو و عسل، چاق کننده کلیه، افزایش دهنده نیروی جنسی، ملین و مقوی روده ها است.

لوبیا: خوردن لوبیای پخته در صبح، ملین است.

برگ یونجه، ملین و افزایش دهنده نیروی جنسی است

شیر تازه دوشیده شده بز، ملین، ادرارآور، افزایش دهنده نیروی جنسی، ملطف. پاک کننده است

شیر برنج: خوردن شیر برنج رقیق تهیه شده از شیر گاو به همراه شکر، ملین است و قولنج خشک پایین‌تنه و زحیر خشک را بهبود می‌بخشد.

نخود نرم کننده شکم است. بنابراین برای کسانی که یبوست دارند، غذای مناسبی بوده و ملین است

نوشیدنی پاکسازی صبح گاهی

صبح ناشتا دو تا سه قاشق غذاخوری آب تازه لیموی شیرازی (یا لیموی سنگی، یا آب نارنج، یا سرکه طبیعی تخمیری از سیب یا انگور) و سر قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل و یک تا دو قاشق مرباخوری عسل طبیعی در یک لیوان آب جوش بریزید و میل کنید. تا نیم ساعت چیزی نخورید.

تنقیه، حقنه، شیاف

تنقیه یعنی مواد دارویی را بصورت مایع از طریق مقعد وارد روده کنیم. این روش از بهترین روشها برای رفع یبوست های مضمن و قدیمی و سخت است. با این روش دارو سریعا به روده رسیده و اثر سریع و خوبی بر بیمار دارد.

با موارد خیلی زیادی میتوان تنقیه انجام داد. با موارد ساده ای مثل آب گرم بتنهایی یا روغن زیتون یا کره حیوانی و بسیاری موارد دیگر که هر کدام اثرات خوبی دارند. اما موارد ترکیبی هم وجود دارند تا اثر درمان بیشتر شود.

یک قاشق گل ختمی و یک قاشق گل بنفشه خورد کرده و در 2لیوان آب جوش نیم ساعت دم بکشد تا لعاب دهد. سپس آن را صاف کرده و پس از ولرم شدن به آن یک استکان روغن زیتون خالص اضافه کنید. این مایع را با وسیله مخصوص تنقیه یا با سرنگ(بدون سوزن) از طریق مقعد وارد روده کنید. 30 تا 40 دقیقه مواد را در خود نگهداشته و سپس تخلیه کنید. هفته ای 2 تا سه مرتبه میتوان این کار را انجام داد. تنقیه را میتوان تنها با آب جوشیده ولرم شده یا آب همراه روغن زیتون و…نیز انجام داد. تذکر: تنقیه در درازمدت باعث بزرگ شدن شکم می شود.

مسهل برای پاکسازی گوارش و روده

داروی مسهل نه تنها باعث روان شدن شکم میشود بلکه مواد زائد موجود در خارج از روده را نیز به سمت روده آورده و دفع میکند. بهتر است قبل از مصرف یک مشهل، از داروهای منضج استفاده کنید تا بهترین پاکسازی را در هنگام مصرف داروی مسهل داشته باشید. در مصرف داروهای مسهل احتیاط کنید و بهتر است این داروها فقط با تجویز طبیب مصرف شوند. بعضی از مسهل ها تخصصی هستند و باعث خروج خلط خاصی از بدن میشوند. مثلا مسهل صفرا و… دوباره تاکید میکنم که برای دفع اخلاط غلیظ باید ابتدا داروهای منضج استفاده کنید تا اخلاط آماده دفع شوند و سپس از مسهل بهره بگیرید تا خلط از بدن دفع شود.

برگ و سنا و گل محمدی

این ترکیب از بهترین داروهای مسهل همه اخلاط غلیظ بدن است. طرز ساخت و استفاده این ترکیب را بخوانید:

یک قاشق غذاخوری سرخالی برگ سنا و همان مقدار گل محمدی را در یک تا دو لیوان آب جوش ریخته و نیم ساعت دم کنید و بعد با نبات یا عسل شیرین کرده میل کنید. نکته بسیار مهم این است که شاخه و ساقه و تخم سنا را قبل از دم کردن دور بریزید و فقط از برگ استفاده کنید. فقط از گل برگهای گل محمدی در دمنوش استفاده کنید. فقط هفته ای یک تا دوبار از این ترکیب استفاده کنید.

ماء الجبن (آب پنیر)

ماء الجبن(آب پنیر) از معدود داروهایی است که هم مواد زائد را برای دفع آماده میسازد یاصطلاحاً منضج است و هم آنها را اسهال میدهد یا مسهل است. برای بیماری های ناشی از سودای غیرطبیعی (بیماریهای سوداوی) همراه با ماء الجبن میتوان افتیمون و نمک هندی و هلیله سیاه تجویز کرد.

افتیمون

چنانچه هفت درهم افتیمون کوبیده شده را با هفت درهم سکنجبین ساده به صورت یکنواخت مخلوط کنید، خوردن آن مسهل بسیار قوی سودا و منفی طحال است و مداومت به مصرف آن یک مرتبه در هر هفته، به درمان مالیخولیای طحالی، مانیا، جنون و همه بیماری‌های سوداوی سرد کمک می‌کند.

آب خیار

نوشیدن ۴۵ مثقال (یک مثقال طبی معادل 4 گرم) آب خیار با ده درهم (یک درهم معادل 3 گرم) نبات، مسهل صفرای مره معده و روده ها است، اخلاط سوخته صفراوی و سوداوی را دفع می‌کند و تب‌های شدید و یرقان را بهبود می‌بخشد

بادام تلخ

مغز هسته بادام تلخ، محلل، پاک کننده قوی، پاک کننده اخلاط غلیظه، منفث بلغم، باز کننده‌ی گرفتگی کلیه، مسهل و ادرارآور بوده و نسبت به بادام شیرین، مفتح قوی تری است

روغن بادام تلخ، محلل اورام، مقوی طحال، مسهل، خارج کننده جنین مرده و شکننده سنگ کلیه و مثانه است.

گل سرخ (گل محمدی)

مسهل قوی: فلوس + گل سرخ

خوردن بیست درهم غنچه تازه گل محمدی، مسهل است.

چند نمونه مسهل برای کار کردن شکم

1. مسهل بسیار قوی: اسطوخودوس + سرکه انگبین + کمی نمک طبیعی
2. مسهل: انیسون + زنجبیل + پونه (یک ق غ مخلوط پودر آنرا در یک و نیم لیوان آبجوش دم کرده و صبح و شب یک ساعت بعد از غذا نصف آنرا میل کنید)
3. برگ درختچه کرچک، مسهل است و افعال و خواصی ضعیف‌تر از مغز تخم آن دارد.
4. خوردن پودر ده عدد مغز تخم کرچک با آب عسل، مسهل بلغم و رطوبات اضافی است.
   میوه رسیده کنار، مسهل به عصر است.
5. گل نسترن: خوردن چهار درهم (یک درهم معادل 3 گرم) گل نسترن، پاک کننده سینه، مقوی معده، مقوی کبد، محلل ریاح، مسهل قوی و ادرارآور قوی است و ورم لثه، ورم حلق، ورم لوزه، خفقان سرد، بیماری‌های کبد، سکسکه، قی، تهوع، یرقان و قولنج را بهبود می‌بخشد.
6. گلقند نسترن: خوردن گلقند تهیه شده از گل نسترن، مسهل، مقوی قلب و مفرح قلب است.
7. خوردن میگو با سکنجبین، خارج کننده کرم کدو و مسهل است
8. آب نیمه گرم، فعل ادویه مسهل را تقویت می‌کند و ورم حلق، ورم لوزه، صرع و بیماری‌های سینه را بهبود می‌بخشد.
9. پنیرک ملین طبع(بذر مسهل قوی)، ادرارآور، منضج، رادع، مفتح سده و زیاده كننده شیر است.
10. شیرخشت، مسهل بسیار مناسبی می‌باشد و بدون اذیت و دل پیچه، اسهال ایجاد می‌کند و حتی برای افراد ضعیف، کودکان و کهنسالان نیز مفید است.
11. مسهل کودک : دم کرده 15 گرم گل بنفشه در 500 گرم آب مسهل خوبی برای کودکان است

یبوست ناشی از حرارت کبد و گوارش در گرم مزاجان

1. کسانی که یبوست آنها به دلیل حرارت بالای معده و رودههاست می‌توانند شکر سفید ۳۵ گرم ترنجبین ۳۵ گرم آب هندوانه ۷۰ گرم مخلوط کرده و مصرف نمایند.
   تعداد ۱۰ عدد آلوی خشک شیرین را تمیز شسته با کارد شکاف دهید. مقداری گلاب را به طور مساوی با آب مخلوط نمایید سپس آلوهای بریده را یک شبانه روز در آن بخیسانید تا گلاب و آب را جذب نموده و درشت. شود آلوها را قبل از غذا بخورید.
2. تمرهندی ۲۰۰ گرم انجیر ۲۰۰ گرم آلوی خشک ۲۵۰ گرم شکر ۲۵۰ گرم همه را پخته تا به صورت مربا درآید.
3. ابوبکر محمدبن زکریای رازی در کتـاب الحاوی خـواص شیرخشت را بدین صورت مطرح می‌کند: طعم آن شیرین و در ‌آخر تلخ است. به مقدار ۱۵-۱۰ گرم به عنـوان ملـین و ۶۰-۴۰ گرم به عنوان مسهل در طب استعمال می‌شـود.
4. هفت عدد آلو ملین و پانزده عدد آن مسهل است.

ضد اسهال

خوردن حریره تهیه شده از نشاسته و سه برابر آن آب جو و مقداری چربی بز، عمل داروی مسهل را قطع می‌کند و سحج روده ها را برطرف می‌سازد.

پرهیزات لازم در یبوست

خوراکی هایی مثل ماکارونی، برنج و نان بدون سبوس، رشته آش و سوپ، نشاسته، خرما، بدون آب باعث یبوست می‌شوند. خوراکی های سرد مزاج مثل خیار و ماست و… اگر مصرف کردید همراه با خوراکی گرم مزاج باشد. مثلا ماست با زنیان بخورید.

انواع مسهل گیاهی برای پاکسازی

1. ملین و مسهل بلغم: مقل ازرق + آب گرم
2. ترکیب مسهل سودا و بلغم: افتیمون + بنفشه + فلفل
3. ترکیب مسهل سودا و بلغم: افتیمون + نمک + عسل
4. ترکیب مسهل سودا و بلغم: افتیمون + سکنجبین + شیر
5. مسهل صفرا: افسنتین + بنفشه + تمر هندی+ عناب + چای ترش+ شکر
6. مسهل صفرا: فلوس + تمبر هندی
7. بلیله خشک، ملطف، قابض، مقوی معده، مسهل سودا، مسهل صفرا و اشتها آور اس
8. بلیله نرسیده ، مسهل می باشد. برگ درخت بلیله، هضم کننده است.
9. عصاره برگ بید فوكا، مسهل بلغم، مسهل صفرا، مسهل سودا، باز کننده‌ی گرفتگی کبد و ادرارآور است.
10. خیارشنبر بدون دل پیچه و دشواری، به آرامی اسهال ایجاد می‌کند؛ ولی کمی دیر. خیارشنبر به همراه ادویه مناسب هر. خلط، مسهل همان خلط است؛ مثلاً با تمر هندی، مسهل صفرای سوخته؛ با تربد، مسهل بلغم؛ با بسفایج، آب برگ کاسنی، آب برگ بید و آب شاهتره، مسهل سوداست.
11. نوشیدن نوزده توله (یک توله معادل 12 گرم) آب جوشانده عصاره کدو با مغز تخم خیارشنبر و ترنجبین و مربای بنفشه و تمرهندی و شکر، مسهل صفرای سوخته، پاک کننده روده ها و پاک کننده کلیه است و به رفع رمد، تب‌های شدید و حرارت مغز کمک می‌کند.
12. انزروت، ملین، مدر حیض، محلل ریاح غلیظه، باز کننده‌ی گرفتگی، چاق کننده قوی، مغرى، ضد انگل، مسهل صفرا و از بهترین مسهل‌های بلغم است. انزروت نباید تنها مصرف شود و باید حتما با مسهل به کار رود.
13. اگر آب هلوی رسیده را شب تا صبح کنار بگذارید تا ته نشین شود، نوشیدن نیم رطل (یک رطل معادل 385 گرم) آب صاف شده آن به همراه شکر یا ترنجبین یا شیرخشت، مسهل صفراست و باعث دفع اخلاط سوخته می‌شود.
14. هلیله، مقوی معده، مقوی مغز، مقوی حافظه، مقوی حواس پنجگانه، باز کننده‌ی گرفتگی، مسهل به عصر بلغم رقیق، مسهل به عصر صفرا، مصفى ارواح و تریاق سموم است.
15. هوفاریقون(گل راعی) خشک کننده، ملطف، مسهل صفرای مره، مسهل رطوبات معده و ضدعفونی کننده است. نوشیدن دو درهم (یک درهم معادل 3 گرم) هوفاریقون به همراه آب سرد، مقوی معده، مسهل صفرای غلیظ، شکننده سنگ، مدر حیض و تریاق سموم است، باعث زیبایی رنگ رخسار می‌شود
16. مسهل سودا و رفع ناراحتی عصبی: افسنتین + افتیمون+ اسطوخدوس
17. مسهل سودا: فلوس + بسفایج + عرق بید + عرق کاسنی + عرق شاهتره
18. خوردن افسنتین با افتیمون و اسطوخودوس، پاک کننده و مسهل سوداست.
19. افتیمون، محلل، ملطف، باز کننده‌ی گرفتگی، مسهل سودا، مسهل بلغم، مسهل صفرا، منضج اورام، مسکن درد، مفرح قلب، خارج کننده کرم معده، مصفی خون، مقوی کبد و مقوی معده است.
20. مسهل بلغم و سودا: گل مرزه + سرکه + نمک
21. مسهل بلغم: فلوس + تربد
22. خوردن چهار درهم (یک درهم معادل 3 گرم) افتیمون کوبیده شده با کمی عسل و اندکی نمک، مسهل قوی سودا و بلغم است.
23. خوردن نیم درهم عاقرقرحا مسهل بلغم است. خوردن عاقرقرحا به عنوان مسهل بلغم، دل درد و دل پیچه ایجاد می‌کند.
24. مسهل بلغم: بذر گزنه + سرکه رقیق
25. خوردن برگ مازریون با تربد، افتیمون، پوست هلیله زرد، گل محمدی، شیره شیرین بیان، زیره سیاه و نمک، مسهل سودا و بلغم است.
26. خوردن بوره به همراه بنفشه و صمغ عربی، مسهل بلغم غلیظ و خارج کننده کرم معده است.
27. مسهل قوی: زوفا + کراویا + زنبق
28. مسهل اخلاط غلیظ: زوفا + سکنجبین + ایرسا
29. مسهل: انیسون 10واحد + برگ رازیانه 10واحد + ریشه شیرین بیان 20واحد + برگ سنا 60واحد (یک ق غ مخلوط پودر آنرا در یک و نیم لیوان آبجوش دم کرده و صبح و شب یک ساعت بعد از غذا نصف آنرا میل کنید)
30. شیرابه سفید ساقه انجیر، پاک کننده و مسهل قوی می باشد. عصاره برگ تازه انجیر مسهل است.
31. برگ تازه درخت بادام شیرین، مسهل وضد انگل، و برگ خشک شده آن، قابض می باشد
    مقل، خون منجمدشده در احشاء را تحلیل می برد، شدت ادویه مسهل قوی را کم می کند
32. به ترش قابض است اما خوردن مقدار زیادی به ترش پس از غذا، مسهل به عصر است
33. اگر دو تخم مرغ را در میان پیاز عنصل بگذارید و حرارت دهید تا پخته شود، خوردن این تخم مرغ ها، مسهل است.
34. تربد، مسهل رطوبات رقیق و اخلاط سوخته است. پوست ساقه زیرزمینی تربد نیز مسهل است.
35. خوردن حنظل پخته شده در آب عسل، مسهل کیموس غلیظ است.
36. خرنوب، قابض، مسهل به عصر.
37. آب خیار رسیده، مسهل است.
38. جوشانده افسنتین یا خوردن افسنتین پخته شده با برنج یا عدس، ضد انگل، خارج کننده دیدان و مسهل است.
39. نوشیدن آب جوشانده زوفا با سکنجبین، مسهل اخلاط غلیظ است و باعث شفاف شدن رنگ صورت می‌شود.
40. نوشیدن چهارده مثقال (یک مثقال طبی معادل 4 گرم) روغن زیتون با یک رطل (یک رطل معادل 385 گرم) آب یا ماء الشعیر، مسهل قوی است و درد اعضای بدن و عرق النساء را بهبود می‌بخشد.
41. نوشیدن عصاره زیره دشتی با آب عسل، مسهل است.
42. سنا، مسهل اخلاط سوخته، پاک کننده مغز، مقوی بدن، پاک کننده پوست و ضد انگل است.
43. نوشیدن مکرر دو اوقیه (یک اوقیه معادل 32 گرم) گلاب، مسهل است.
44. خوردن یک تا دو درهم (یک درهم معادل 3 گرم) زفت، مسهل است.
45. اگر ماش مقشر را با آب تخم کافشه و روغن بادام شیرین بپزید، خوردن آن ملین است.
46. آب تازه مغز نیشکر، ملین شکم، ملین حلق، ملین سینه، ملین ریه و ادرارآور می‌باشد.