موارد استفاده از انار برای درمان اعضای مختلف بدن در طب سنتی

انار، از میوه های بسیار مهم محسوب میشود که دارای خواص دارویی فراوانی است. انار تولید کننده خون لطیف و صالح در بدن بوده و به همین علت، برای تمام اعضای بدن مفید است.

در این مقاله قصد دارم بطور تخصصی به خواص انار برای اعضای بدن بپردازم و همچنین، طرز استفاده و داروهای ترکیبی در هر زمینه را معرفی کنم.

با توجه به خواص بی نظیر انار، قبل از خواندن این مقاله، پیشنهاد میکنم، حتما مقاله‌ی انار را مطالعه کنید، تا با مهم ترین خواص انار، آشنا شوید.

از آنجایی که مقالات سایت طبیس، به عنوان منبع اطلاعاتی برای درمانگرهای طب اسلامی ایرانی استفاده می‌شود، در متن مقاله کلمه های تخصصی طب اسلامی ایرانی به کار برده شده است. برای یادگیری مفهوم عبارات تخصصی، به مقاله واژگان تخصصی طب اسلامی ایرانی مراجعه فرمایید.

خواص انار برای سر

انار آبدار و اب انار ایجاد بخار در معده میکند که به مغز رفته و اگر اعصاب ضعیف باشد، ضرر میزند. اما انار با دانه و مخصوصا ترش، باعث قبض و سرد شدن معده شده و جلوی بخار بخصوص در گرم مزاجان یا کسی که مشروب نوشیده را میگیرد.

الف- مصرف خوراكي: وقتي انار خورده مـي شـود در معـده از هضـم آن بخـاراتي توليد ميشود كه اگر در خوردن انار زیاده‌روی شود باعـث سـنگيني سر شده و براي اعصـاب بخصـوص اعصـاب بينـايي مضـر است (در صورتي كه اين اعصاب ضعيف باشند).  جالب اينجاست كسـاني كـه از مشـروبات الكلـي مصـرف كـرده باشـند بـا خـوردن انـار از شـدت مسـتي و آسـيب بـه اعصابشان كاسته ميشود چون انار با قدرت قبضي كه در معده دارد مانع تصاعد بخارات شـراب مـي شـود و از طرفـي چـون طبيعت سرد دارد ابخره شراب را سرد ميكند بـه خصـوص در افراد گرم مزاج خيلي اين نقش پررنگ تر است.

اگر آب انار خورده شود چون فاقد تفاله كه قـبض بيشـتري دارد است بنابراين بيشتر ايجاد بخـار مـي كنـد وقـدرت قـبض زيادي هم ندارد كه مانع صعود ابخره شود پـس : اثـر شـماره 1 يعني آسيب به اعصاب شديدتر بوده واثـر 2 يعنـي سـودمندي براي مخمورين وسردرد صفراوي (بخار از معده ی گرم به مغز رفته و ایجاد سردرد میکند) كم تر است.

رب انار چون با حرارت آب خود را از دست داده و منعقد شده است پس كمتر ايجاد بخار و سردرد ميكند. شربت انار هم كه با شكر و عسل قوام آمده همـين اثـر را دارد ولـي رب انـار مفيد تر است.

دانـه انـار خشـك شـده درمصرف كنندگان مشروبات الكلي بهتر از انـار تـازه اثـر دارد همچنين خوردن آب خيساده انار خشـك مـوثرتـر از خـوردن آب انار در اين مورد است.

نتيجه: دربيماري‌هاي اعصاب و روان كـه مشـارك (عامل)، دسـتگاه گوارش است مثل ماليخولياي بخصوص مراقي (بيمـاريي كـه فكر در مجراي طبيعي خود نباشد ونوع مراقي آن در اثر تجمـع خلط سوداوي درمعـده وطحـال وعـروق مزانتريـك وپريتـوئن ايجاد شده وبخارات آن به مغز متصاعد مـي شـود) و سـردرد حار و صفراوي وماننـد آن در درجـه اول رب انـار بعـد از آن شربت انار مفيدتر از انار تازه است.

 در طب جديد نيز در بيماريهاي مغز واعصـاب كاربردهـايي براي انار وجود دارد از آن جمله درمـان آلزايمـر اسـت. آنتـي كولين استرازها داروهاي رايـج طـب جديـد دردرمـان آلزايمـر ميباشند جالب توجـه اينكـه درمـواد اسـتخراج شـده از انـار خاصيت ضدكولين استراز يافتـه شـده اسـت كـه مـي توانـد در درمان آلزايمر بسيار مؤثر باشد. همچنـين پيشـگيري از آسـيب مغزي ايسكمي هيپوكسيك در نوزادان يكي ديگر از كاربردهاي انارمي باشد. درمدل‌هاي حيواني مصرف عصاره ي انـار توسـط مادر باعث كـاهش آسـيب ناشـي از ايسـكمي هيپوكسـيك در نوزادان در صورت مواجهه با ايسكمي شده است.

استعمال خارجي در دهان

اگرآب انار ترش را با عسل حرارت دهند و به قوام آورند براي انواع زخم دهان (قلاع وقروح خبيثه) جهت محكم كردن دندان‌ها وجلوگيري از خونريزي لثه مفيد است.  جويدن دانه انار هم همين خواص رادارد. پوست انار اگر جويده شود خواص بـالا را شـديد تـر دارد( غير از قبض تلخي هم دارد.

قسمت تاج انار قبض شديد تري نسبت به بقيـه قسـمتهاي پوست انار دارد .انار كوچك كه هنوز نرسيده باشد در خـواص بـالا از تـاج انار هم قوي تر است. پوست سوخته انار هم اين خـواص را بـه صـورت شـديد دارد وبسيار در زخمهاي دهان وشلي لثه مفيد است. گلنار كه گل انار بدون ثمـر اسـ ت .بخصـوص بـا شـكر براي زخمهاي دهان بسيار موثر است و خواصي كـه بـالا ذكـر شد به طور قوي دارا ميباشد.

درطـب جديد اثرات عصارههاي انار روي درد و عفونت ناشي از آفـت دهاني و كانديارياز دهاني ثابت شده است .همچنين اثر عصـاره ي هيدروالكلي انـار روي پـلاك هـاي ميكروبـي دنـدان مـورد مطالعه قـرار گرفتـه اسـت كـه اثـري برابـر دهـان شـويه كلـر هگزيدين داشته است .

زخمهـاي داخـل بينـي

براساس متون طـب سـنتي اگـر در زخمهـاي داخـل بينـي عصاره انار كه با عسل قوام يافته استفاده شود، موثر ميباشد. امروزه يكي از عـواملي كـه رونـد تـرميم زخـم را تسـهيل ميكند جلوگيري از رشد پاتوژنها در زخـم اسـت .

مطالعـات متعـددي خـواص ضـد ميكروبـي وضـد قـارچي و حتـي ضـد ويروســـي عصـــاره قســـمتهاي مختلـــف انـــار را بيـــان ميكنند. مطالعه اي هم توسط محبوبي وهمكاران در ايـران انجام شده است كه تاثيرفنوليك اسيد موجود در عصاره گلنـار را بـر ضـد باكتريهـاي گـرم مثبـت وگـرم منفـي ايجـاد كننـده مسموميتهاي غذايي نشان داده است. از آنجـا كـه پوسـت انار هم حاوي تركيبات پلي فنوليك است مـي تـوان از عصـاره پوست اناربه عنوان نگهدارنده مواد غذايي استفاده كرد.

خواص انار برای گـوش

در دردهاي گرم گوش وهمچنين جهـت تقويـت گوش از عصاره انار كه با عسـل قـوام يافتـه اسـت چنـد قطـره ريختـه شود. اگر انار را در الكل يا شراب طبخ كـرده وروي گـوش دردناك ضماد كنيم درد را برطرف ميكند به خصوص اگر بيماري گرم باشد. اگر داخل انار را از دانه خالي كنيم و از روغـن بـادام انباشته كنيم وسپس روي آتش بپزيم ايـن روغـن بـراي گـوش درد بسيار سودمند است. مطالعـات جديـد هـم خاصـيت ضـد دردي انـار را اثبـات  ميكنند.

خواص انار برای چشم

اگر اين عصاره (عصاره انار و عسل)در يـك ظـرف مسـي طبخ شود تا داخل آن زنگار مس توليد شود وآن را به صـورت سرمه به چشم بكشد،براي خارش وخشـونت پلكهـا وبيمـاري سلاق پلك(ضخيم شدن پلكها و قرمزي آنها وريختن مژههـا و انتشاربيماري به چشم) واين عصاره باعث افزايش حدت بينايي ميشـود .
اگـر ايـن عصـاره با شـحم انـار فشـرده شـود قـوه جلا و لطافت‌بخشي بيشتري دارد (به خـاطر تلخـي موجـود در شــحم انــار). اگــر ايــن انــار تــرش باشــد بــراي رفــع ظفــره (ناخنك) چشم سودمند است.

اگر انارشيرين را در الكل طبخ كنـيم سـپس خــرد كنــيم وروي چشــم ضــماد كنيم درد والتهــاب را در ورم ملتحمه (كنژنكتيويت) از بين ميبرد. همچنين انار نارس كوچك که تازه گل آن ريختـه را پختـه و بـا گـلاب روي كنژنكتيويـت گذاشت بسيار سودمند است.

 در طب نوين هم روي اثرات انار برچشم كارشده است. در يك مطالعه اثرموضعي بي حـس كننـده عصـاره انـار را در درد قرنيه نشـان مـي دهـد و در مطالعـه‌اي ديگـر اثـر خـوراكي مصرف خوراكي ميوه انار به صـورت 20درصـد رژيـم غـذايي درگلوكوم زاويه باز بـه مـدت دو هفتـه كـاهش معنـي‌داري در فشار چشم داشته است.

خواص انار برای اعضاء تنفسي

انار تاثير زيادي روي ريه و برونشها و سيستم تنفسي دارد . چون اجزاء لطيف آن به آساني از ديواره ي مـري جـذب نـاي ميشود بنابراين انار اگر خورده شود يا مكيده شود و يا ليسـيده شود(چون با ليسيدن مـواد آرام تـر از مـري عبـور مـي كننـد و فرصت بيشتري را با جذب شدن از طريق ناي دارند .) يا پخته ي آن خورده شود يا دانه ي انار در آب، خيس خورده شـود و آب آن خورده شود ، خصوصا اگر آن آب ، باران باشـد ، مـواد موثره ي لطيف آن خود را به ناي ميرساند.

نكته : رب انار ، نفوذ كمي به ناي دارد چون غليظ اسـت و آب آن كم شده است . به خصوص اين كه بـدون شـكر و آب باشد .پس رب انار در بيماريهاي تنفسي كاربرد ندارد

. – اگر انار تُرش باشد ، ايجاد خشونت در حلق و حنجره و اعضاء داخل قفسه سـينه مـي كنـد چـون قـبض و تُرشـي ايـن خصوصيت را دارد. – اگر انار شيرين باشد ، چون انـدكي حـرارت دارد ايجـاد لينت و نرمي در حلق و سينه ميكند و چون همراه آن مقـداري قبض اسـت باعـث تقويـت سـينه و سـاير اعضـاي داخـل آن ميشود . – انار چه تُرش ، چـه شـيرين باشـد ، مـانع خلـط خـوني ميشود ( به خاطر قبض و تبريد ) ولي انار تُرش بيشتر اين اثر را دارد . – ولي انار تُرش برانگيزاننده ي سرفه اسـت پـس بايـد در جايي مصرف شود كه احتمال سرفه نيست . – بر عكس انار شيرين ، ضد سـرفه اسـت . بـه خصـوص شربت آن كه حاوي شكر باشد .

سه نسخه براي سرفه : آب انار شيرين را با شكر و جلاب مخلوط كرده و كم كـم به صورت جرعه جرعه بخورد نوجوان و انار شيرين را به صورت كامل در فر گذاشته تا بپزد و گـرم گرم بخورد ( به خصوص باجلاب يا شكر ) انار شيرين را سوراخ كند و داخل آن را بـا روغـن بـادام و رب سوسن و شكر پـر كنـد و در فـر بپـزد ( تشـويه كنـد ) و بخورد .اگر فقط در آن روغن بادام و روغن بنفشه هم پر شـود مفيد است . اين انار در سرفه در ذات الرّيه – بيماريهاي پلور ( ذات الجنب ) و زخمهاي ريه (پنومونيت– پنوموني ) و سـل مفيد است.

انار و درمان نزله (ترشح پشت حلق)

مضمضه ي انار مانع ريـزش اخـلاط گـرم پشـت حلـق ميشود . ( نزله ي گرم ) -كاربرد ديگر انار در طب سنتي اسـتفاده از بخـور (بخـور : دوايي است كه از طريق سوزاندن بو يا دود آن به بيمار رسانده شود).

پوست انار در زمان آلودگي هوامي باشد. طب جديد علت ترشحات پشت حلق را يا ناشي از عفونـت ميداند يا از آلرژي. مطالعات زيادي اثرات ضـد آلـرژي انـار را اثبات كرده اند. اثرات ضد ميكروبي انار راهم كه ذكر كرديم امروزه اثرات ضد ميكروبي اناررابه تركيبات فنوليك اسـيد وتـانن آن نسـبت ميدهند. علت قبض انار هم ماده تـانن موجـود در آن اسـت در كتب قديم هم بين قابض بودن انار وضد نزله بـودن آن ارتبـاط برقرار كرده است. يعني هر چه قبض بيشتر باشد صعود بخـار از معده به بالا كمتر شـده و هرچـه صـعود بخـارات كمتـر باشـد ريزش نزله هم كمتر است.

همچنين اثرات مفيد متابوليتهاي انار در آسيب حـاد ريـه گزارش شده است. در مطالعه اي از اثر ضد مايكو بـاك تريوم توبركلوزيز مقاوم به درمان كلبسيلا پنومونيه استفاده شده است .تركيبات پلي فنوليك انار باعث غير فعـال شـد ن ويـروس آنفولانزا ميشود. ومي توانند با داروهاي ضد آنفـولانزا رقابت كنند

خواص انار برای قلب

در كسي كه قلب گرمي دارد و دچار طپش قلب و احساس گرفتگي در قفسه سينه در اثر حمام ميشود ( كـرب حمـامي( انار مفيد است . قلبي كه گرم است را قوي ميكنـد و مـزاج آن را اعتدال ميبخشد. بين اطباي قديم مشهور بوده است كه انـار قلب را جـلا مـي دهـد وبـا قـوت قابضـه خـود آن را تقويـت ميكند. امـروزه روي اثـرات مفيـد انـار بـر سيسـتم قلبـي عروقـي مطالعات زيادي انجام شده است.تركيبـات موجـود در انـار بـا مكانيسمهاي مختلفـي از جملـه اثـرات آنتـي اكسـيداني ،ضـد التهابي ،پاببن آوردنLDL خون ، پايين آوردن قند خون وفشار خون باعث بهبود عملكرد قلب وعروق مـي شـوند .تركيبات پلي فنل موجود در انار نقش مهمـي در جلـوگيري از روند پيري در سلولهاي قلب دارند. تاننهـا ضـد تشـكيل پلاك هستند.

خواص انار برای روح و روان

طبق بعضي متون قديم انـار فـرح بخـش و شـادي آور نيست و زياد خوردن آن ايجاد احساس غـم و تنگـي در سـينه ميكند .اين مسئله در باره انار ترش شديدتر است

. با اين وجود امروزه چند مطالعه انجام شده وبر خلاف نظر قدما اثرات ضد افسردگي براي انار گزارش شـده اسـت .امـااگر خوب دقت شودتضادي بين آنها وجود ندارد زيرا اناري كه در طب قديم مصرف زياد آن باعث احساس غم ميشـد اناري بـود كه به صورت كامل مصرف ميگرديد و طبق نظر قدما جزء مـايع ولطيف آن تبخير شده و اين حالت گرفتگـي رادر خلـق ايجـاد ميكرد ولي امروزه تركيبات فنوليـك اسـيد اسـتخراج شـده از عصاره انار جهـت رفـع افسـردگي بـه كـار ميـرود. شـايد مقداري از خاصيت قبض (كه طبق نظر قدما باعث تقويت قلب بود )دراين تركيبات فنوليك اسيد وجود داردوبـابهبود عملكـرد قلب باعث بهتر شدن وضعيت خلقي بيمارمي شود.

اعضاء گوارشي

چون اجزاء انار تا حد زيادي اعتدال كيفيت دارند و اجـزاء لطيف آن تبديل به غـذا مـي شـوند و اجـزاء غلـيظ آن همـراه مدفوع ، دفع ميشود بنابراين غذاي كمي از آن توليد ميشود ( قليل الغذاء است ) ولي به خاطر لطافت اجزاء و قدرت قبض ، باعث تقويت اعضاء و ارواح بدن ميشود.

تاثیر انار روی معده (به خصوص معده‌هاي سالم ، معتدل و گرم)

جلا و پاكسازي معده مانع ريزش فضولات به معده ( به خاطر تقويت معده ) مانع ايجاد بخار در معده ( چون قـبض دارد و سـرد كننـده است و حرارت مبخره را از بين ميبرد )البته در بخش آثار انـار روي سر گفته شد كه خودانار به خاطر جوهر لطيفش مقـداري به صورت بخار دخاني متصاعد ميشود ولي بـه خـاطر قـبض وسردي كه دارد حرارت را در معده كم ميكند. اشتها آور انار تُرش اين خواص را بيشتر دارد و موافق معدههاي گرم است ولي مضرِّ معدههاي سـرد مـي باشـد .

معـده هـاي سـرد و سوداوي از انار چه ترش چه شيرين ضرر ميبينند .افراد دچـار بيماريهاي سوداوي بـا خـوردن انـار تـرش اخلاقشـان بـدتر ميشود

. انار تُرش در معده ايجـاد نفـخ و غليـان ( تُرشـيدگي و بـه جوش آمدن ترشي ) ميكند : اين حالت ايجاد كرب و ناراحتي ميكند . بنابراين در حالت تب نبايد انـار بـه خصـوص انـار تـرش مصرف شود .

اگر فرد تب دار انار ميخورد نبايد ترش باشد و بايد بعد از غذا مصرف شود. البته در بعضي منابع خوردن آن قبل غذاهم در فرد تب دار توصيه شده است. به طور كلي اگر انار در فرد گرسنه مصرف شـود معـده را از صفراي ريخته شده در معده پاك ميكندواين در كساني كـه بـه دليل گرسنگي طولاني يا عصبانيت ويا دلايـل ديگـر صـفرا بـه معده ريخته مفيد است .

اگرقبل از غذا مصرف شـود مـانع خروج سـريع غـذا از معـده مـي شـود در مـواردي كـه هـدف نگهداري بيشتر غذا در معده است كاربرد دارداگر بعـد از غـذا مصرف شـود مـانع صـعود بخـارات از قسـمت قوقـاني معـده ميشود درمواردي كه توليد ابخره در معده زياد است و يا دهانه فوقاني معده شل است مفيد است.

مناسب ترين انار براي معده، انار ترش و شيرين ( مزّ ) است . نكته قابل ذكر ديگر در موردشرايط خوردن انار كه حكماي ايراني در كتب مختلف به آن اشاره كرده اند ممنوعيت خـوردن انار بعد از حليم است زيرا حليم غذايي لزج( ماده اي كه قابليت كـش آمـدن دارد بـدون اينكـه اجـزا آن از هـم انفصـال پيـدا كند) وغليظ (غذايي كه از آن خون غلـيظ توليـد مـي شـود (است وانار با قبضي كه دارد اجـزاء ايـن غـذا را بـه هـم فشرده تر ميكندوآنقدر هضم غذا مشكل ميشود كه مقداري از آن هضم نشده از معده تخليـه مـي شـود وايجـاد نفـخ وقـولنج ميكند.

اثر دانه ي انار در معده

اگر دانه ي انار خشك شود و خُرد شود و روي غذا پاشيده شود ، مانع ريزش فضولات به معده و رودههـا مـي شـود ( بـه خصوص دانه ي انار تُرش ) انار همراه آبش سريع از معـده رد نمـي شـود .

انـار تـرش ديرتر از معده رد ميشود. آب انار ترش و شيرين اگر با شـحم فشـرده شـده باشـد، معده را تقويت ميكند و فضولات صفراوي را پـاك مـي كنـد . بنابراين در حميات غب (تبي كه به علت وجود خلط صـفراوي ايجاد مـي شـود ). باعـث پاكسـازي و اسـهال از فضـولات صفراوي ميشود ) . انار تُـرش باعـث عطـش و قـي ناشـي از صفرا را برطرف ميكند برعكس، انار شيرين بعد از غذا، آن را به قسمتهاي پايين معده ميبرد ولي به خاطر بخـاراتي كـه در فضاي معده توليد ميشود، يك حالت تهوع ايجاد ميكنـد . گاهي انار شيرين معين بر قي ميباشد . انار شيرين عطـش آور است .

اثرات استعمال خارجي انار روي معده : ضماد پوست انار يا گل انار روي معده آن را تقويت كرده ، مانع قي ميشود. در طب نوين پژوهش هايي روي اثر انار در امـراض معـده انجام شده است.انار به خاطر داشتن فنوليك اسيد داراي اثـرات ضد التهابي،ضد خونريزي،ضد مـواد اكسـيداتيو در درمـان وپيشگيري از زخمهاي گوارشي موثر است.

انار در ويار بارداري : سويق انار ( دانههاي انار خشك شده را پودر كرده و گاهي بو ميدهند ) ، براي كساني كه ميل بـه خـوردن چيزهـاي غيـر طبيعي دارند ( فساد اشتها ) مثل ويار بارداري مفيد است چـون رطوبات فاسد داخل معده را خشك ميكند . آب انـار تـرش و رب آن هم اگر همراه نعناع مصرف شـود ايـن خصوصـيات را دارد .

خواص انار برای كبد

انار به خصوص ترش ، سرد كننده ي شديد كبد است . در استسقايي (بيماري با منشـا كبـد ي كـه در آن آمـا س شـكم و آماس تمام بدن وجود دارد.) كه به علت گرمي كبد ايجاد شـده مفيد است .البتـه انـار شـيرين مـي توانـد در كبـد توليـد صـفرا كند. (به خاطر استعداد استحاله ي اشياء شيرين به صفرا) مطالعات جديد اثرات محافظتي انـار روي سـلولهاي كبـدي برعليه سموم را نشان مـي دهنـد . يكـي از مهمتـرين اثراتي كه مورد توجه محققين واقع شده است ، آنتـي اكسـيدان بودن انار است . اين خاصيت در عصاره ي انار بيشتر از عصاره ي سيب و چاي سبز است .در يك مطالعه ، مصرف عصـاره ي انار باعث اثـر حفـاظتي بـراي كبـد ( hepatoprotective ( در برابر تترا كلرور كربن ( ccl4 ( بوده است . ايـن اثـر محـافظتي انار در مورد هپاتيت Cهم وجـود داردپـوليمر هـاي آنتوسـيانين موجود در انار باعث كاهش رپليكاسيون ويروس هپاتيت Cمـي شوند. اثر جالب توجه ديگر ،اثـر عصـاره پوسـت انـار روي كيست هيداتيك ايجاد شده در كبد است.ايـن عصـاره بـا خاصيت انتي اكسيداتيو وهپاتوپروتكتيو ازراه فعال كـردن يـك سري پروستاگلندينها مانع رشد كيست شده و باعـث كـاهش فيبروز در كبد ميگردد. اين اثرات محافظتي عليه سموم ،در اعضـاي ديگـر غيـر از كبد نيز اعمال ميشود به طور مثال انار ميتواند آسيب ناشي از جنتاياسين روي كليه را بر طرف كند به طوري كه كليه اندازه و عملكرد طبيعي خود را بازيابد .

خواص انار برای روده

اگر پوست انار يا گل انار روي فتق ضماد شود نفـع جـدي دارد همين طور اگر پارچه اي با آب انار تـرش خـيس شـود و روي فتق گذاشته شود .

اثر انار روي كرمِ معـده و حـبالقـرع (كرم كدو). خوردن پخته ي پوست انار، كشنده ي كرم كـدو و كرمك است. اگر ريشه ي درخت انار پخته شود و خورده شود هم كرمك و هم كرم كدو را ميكشد.

انار شيرين ملين طبع است. انار تـرش بـرعكس آن عمـل ميكند و شكم را ميبنـدد . دانـه ي انـار تـرش خشـك شـده يبوست آور شديد تري اسـت . سـويق انـاراز همـه بيشـتر امـا گاهي از خوردن انار ترش ، اسهال ايجاد ميشود . در مـواردي كه بعد از غذا باشد، غذا را به پـايين مـي رانـد .

بـه خـاطر خاصيت قبض و فشردگي كه در معده ايجاد ميكند . – به خاطر اين كه در معده و رودهها رطوبات زيادي وجود دارد و اين انار ترش رطوبات را قطع كرده و روان ميكنـد ، در نتيجه باعث اسهال می‌شود.

كسي كه اين انار را خورده يا معده سرد يا كبد سرد يـا هر دو را داشته است چون باعث ضرر به اين اعضـاء و ضـعف هضم آنها شده است پس غذا را رد كرده اند. انار در كوليت ) رب انار تـرش و يـا آب خيسـانده ي دانـه ي انـار تـرش خشك شده براي زخمهاي روده مفيد است . همچنين ميتـوان در آب خيسانده به صورت آبزن نشست تـا قـروح روده بهبـود يابد حتي تنفيه با آب انار ترش بـراي زخـم هـاي روده خـوب است ولي خالي از ضرر به روده نمي باشد بنابراين بهتـر اسـت با عسل مخلوط شود . چـون آب انـار بـه خـاطر تـرش بـودن توانايي نفوذ وايجاد زخم را در ديـواره روده داردبـه خصـوص زماني كه فرد مبتلا به قولنج وانسداد روده باشد.

در قروح( زخم ) روده‌ها : ميتوان پوست انار را پخته و در آن نشست . اين كار چند خاصيت دارد : مفيد جهت قروح روده‌ها و مقعد بيرون زدگي مقعد (خصوصا اطفال)  بيرون زدگي رحم رفع اسهال درمان جهت اسهال شديد زلقـي (اسـهال روده اى گـاه بـا خراش در سطح روده توأم باشـد وآن را اسـهال زلقـى گوينـد).
نسخه ي ديگر جهت رفع اسهال: خُرد شده ي پوست انـار با پخته ي آن + خُرد شده ي گندم بدون سبوس پختـه شـود + روغن زيتون كال ( زيت الانفاق ) بـه آن اضـافه شـود . همـراه شربت مورد خورده شود .
(جهت اسهال شديد)  در بواسير: جهت جلوگيري از خونريزي بواسـير،  شسـتن مقعد و نشستن در آب پخته ي پوست انار امروزه هم انار در درمان كوليت كاربرد دارد.به عنوان مثـال در يك مطالعه مصرف خوراكي عصاره پوست انارعلائم كوليت اولسراتيورا به طور معني داري كاهش داد

انار و بيماريهاي رحم ( زنان)

در صورتي كه ترشحات رحم زياد باشد (لكوره) اگر در پخته شده ي انار بنشيند ، اين ترشـحات برطـرف ميشود . – اگر در آبي كه در آن شويد پخته شـده انـار حـل شـود ، جهت رفع اين ترشحات مفيد است.

اگـر خـانمي دچـار خـونريزي غيـر طبيعـي رحـم اسـت، نشستن در اين جوشانده و همچنين نشستن در آب خيسانده ي دانه ي انار خشك شده موثر است. جهت بيرون زدگي رحم ، نشستن در جوشـانده ي پوسـت انار مفيد است.  مطالعات امروزي روي اثر خوراكي عصـاره انـاردر كـاهش پلاكتها، افزايش پروتئينC، افزايش سطح كمپلكس ترومبين آنتـي ترومبين ودر نتيجه جلگيري از خونريزي متمركز ميباشـد. علاوه براين عصاره پوست انـار داراي خاصـيت سـقط آوري اسـت. عصـاره پوسـت انـار در مـدل حيـواني اواركتـومي شـده بـه طــور مـوثر از كـاهش تـراكم اسـتخوان جلوگيري نموده است. تركيبات فنوليـك اسـيد موجـود در پوست انار داراي خاصيت فيتواسترژني هستند .

خواص انار برای سيستم ادراري

انواع انار ادرار آور هستند . مشهور است كه انار تُرش ادرار آور است ولي ابن نفيس قرشي عقيده دارد كه ادرار آوري انـار شيرين بيشتر است (الشامل). اگر پوست انار در آب پخته شود ، در حدي كـه لـه نشـود و ايـن آب نوشـيده شـود بـراي بـي اختياري ادرار بسيار نافع است.

خواص انار برای پوست

به طور كلي خوردن انار باعث زيبايي چهره ميشـود، چـون خون رقيقي از آن توليد ميشود.

جهت عفونت كنـاره هـاي نـاخن ( پارانيشـيا ) يـا گوشـت اضافه و ورمهاي گرم وزخمها ، انار تُـرش را در ظـرف مسـي همراه عسل طبخ كنند و روي ضايعه بگذارنـد ( پختـه ي انـار نارس هم همين اثر را دارد ) چون انار ترش هم مقـوي عضـو است هم ترشح زخم را خشك ميكنـد و مـانع ريـزش بيشـتر مواد به آن ميشود .

جهت التيام زخمها ،دانه ي انار خشك شده ي خـرد شـده بو داده .

جهت خارش و پوسته پوسته شدن پوست هم دانـه ي انار موثر است.

جهت بر طرف كردن اسـكار زخـم ، پوسـت انـار را خـرد كرده ، همراه عسل روي آثار زخم بگذارنـد و ايـن كـار را بـه مدت طولاني ادامه دهند.

در ورمهاي گرم پوست كه علـت آن زيـادي صـفرا يـا دم است ( حمرَه ) و پوست قرمز و ملتهب ميشـود . ضـماد انـار نارس كه پخته شده باشد همراه سركه ، مفيد است . پخته ي انار نارس اگر در آب گل گاو زبان حل شود يا در آب تا جريزي ، جهت زخمهاي آلت تناسلي مردان مفيد اسـت.

لازم به ذكر است كـه پوسـت انـار وگـل انـار و پيـه انـار افعالشان شبيه هم است و ميتوانند به جاي هـم بـه كـار بـرده شوند . امروزه در محصولات مراقبت از پوست از عصـاره ي انـار بسيار استفاده ميشود . عصاره ي اجزاء انار توسط جزء elagic acid خــود اثــر محــافظتي و همچنــين اثــ ر كاهنــده روي هيپرسيگمانتاســيون ناشــي از اشــعه ي مــاوراي بــنفش (uv)  دارد.

انار و چاقي

طب متون طب سنتي ايران زياد خـوردن انـار شـيرين ، بـه خاطر اين كه به نفوذ غذا به اعضاء كمك مـي كنـد ، مـي توانـد باعث چاقي شود، به خصوص در افراد گرم مزاج چون باعـث تبديل مزاج آنها ميشود.

طبق مطالعـات جديـد تـاثير انـار روي وزن به صورت متفـاوت گـزارش شـده اسـت. در يـك نوجوان و مطالعه تجويز عصاره ي گل انار روي موشهاي چاق با چربـي خون بالا باعث كاهش مشـخص در وزن شـده اسـت. در صورتي كه در مطالعه اي ديگر تجويز پوست انار باعث افزايش وزن و ريشه ي انار باعث كاهش وزن شده بود.

انار و باه (قوه جنسی)

انار تُرش مضر باه است ولي انار شيرين ميتواند نعوظ آور باشد به خصوص در افراد گرم مزاج (چون ریح ایجاد میکند)

در طب نوين در چند مطالعه ي حيواني ،تجويز محصولات انار به طور خـوراكي باعـث افـزايش تعـداد اسـپرم ، افـزايش حركت اسپرم و كاهش اسپرمها با شكل غير طبيعي و همچنـين افزايش ديامتر لولههاي سمينوفر ميشـود .در مطالعـه اي ديگـر در مــدل خرگــوش ، اصــلاح dysfuction erecty بــا منشــأ آنژيوژنيك گزارش شده است .

انار و ديابت

در طب ايراني ديابت شامل دو نوع سرد وگرم ميباشـد .در ديابت گرم به خوردن دانه انار سفارش شده است. امـروزه توجه زيادي به اثرات گياهان در ديابت وجـود دارداثـر انـار در ديابت بسيار جالب توجه است ، عصاره ي غلـيظ پوسـت انـار بسيار اثر بخش تر از عصاره ي ريشه و يـا خـود دانـه ي انـار ميباشد. در مطالعاتي كـه در محـيط آزمايشـگاه ( Invitro ( و همچنين در مدلهاي حيواني انجـام شـده اسـت . ايـن اثـر از گليبن كلاميد كمتر بوده است ولي به طـور معنـي داري باعـث كاهش قند خون شده است . مكانيسم تاثير انار بر گلوكز خـون با مكانيسمهاي افزايش حساسيت به انسولين و مهار آنزيم آلفـا  ميباشد.